عوامل افزایش کلسترول در دهه‌های ۲۰ و ۳۰

آیا در دهه‌ی ۲۰ یا ۳۰ زندگی خود هستید؟ ادامه را بخوانید تا بدانید چرا کلسترول بالا دیگر فقط مشکل افراد مسن به شمار نمی‌رود. یک متخصص توضیح می‌دهد چرا جوانان امروزی با افزایش سطح کلسترول روبه‌رو هستند و چگونه غربالگری زودهنگام و تغییر سبک زندگی می‌تواند از قلب محافظت کند.

به گزارش تهران بهشت به نقل از انلی مای هلث؛ سال‌ها تصور می‌شد کلسترول یک «مشکل سالمندی» است؛ مردم بیشتر پدر یا مادربزرگ خود را تصور می‌کردند که پزشک به آن‌ها توصیه کرده از غذاهای سرخ‌کردنی دوری کنند یا داروهای کاهنده‌ی کلسترول مصرف نمایند. اما زمانه تغییر کرده است. امروزه شمار افرادی در دهه‌ی ۲۰ و ۳۰ زندگی که با کلسترول بالا به کلینیک‌ها مراجعه می‌کنند، رو به افزایش است. موضوعی که پیش‌تر مشکل میانسالی تلقی می‌شد، اکنون به واقعیتی در میان نسل جوان تبدیل شده است.

 

این تغییر نگران‌کننده است. آسیب ناشی از کلسترول تا رسیدن به میانسالی منتظر نمی‌ماند؛ ممکن است در همان جوانی به‌طور پنهان آغاز شود، در رگ‌ها انباشته گردد و پیش از آنکه فرد متوجه شود، به شکل حمله‌ی قلبی یا سکته بروز کند.

به گفته‌ی دکتر «اچ. گورو پراساد»، مدیر بالینی و رئیس بخش داخلی بیمارستان‌های CARE در حیدرآباد، دو عامل اصلی پشت افزایش کلسترول در میان جوانان قرار دارد: سابقه‌ی خانوادگی و سبک زندگی.

 

او توضیح می‌دهد:

«اگر یکی یا هر دو والدین کلسترول بالا یا بیماری قلبی زودهنگام داشته باشند، این ریسک ژنتیکی اغلب به فرزندان منتقل می‌شود. به همین دلیل حتی جوانانی که لاغر یا ظاهراً سالم هستند، ممکن است سطح LDL (کلسترول بد) بالایی داشته باشند.»

 

عامل دوم، سبک زندگی است. دکتر پراساد به عادت‌هایی مانند مصرف غذای فست‌فودی در نیمه‌شب، نوشیدنی‌های انرژی‌زا با قند بالا، ساعات طولانی پشت میز، و الگوهای خواب نامنظم اشاره می‌کند. این موارد سطح کلسترول و تری‌گلیسرید را بالا می‌برند و با گذشت زمان، باعث رسوب چربی در رگ‌ها می‌شوند؛ فرآیندی که به آن آترواسکلروز (تصلب شرایین) گفته می‌شود.

به گفته‌ی دکتر پراساد، آترواسکلروز یک‌شبه به وجود نمی‌آید. حتی در دوران نوجوانی رگه‌های چربی در دیواره‌ی سرخرگ‌ها شکل می‌گیرند. با گذر زمان، این رگه‌ها به پلاک‌هایی تبدیل می‌شوند که مجرای رگ‌ها را تنگ می‌کنند.

• وقتی این اتفاق در رگ‌های قلب رخ دهد، احتمال درد قفسه‌ی سینه یا حمله‌ی قلبی افزایش می‌یابد.

• وقتی در رگ‌های مغز رخ دهد، خطر سکته بالا می‌رود.

 

مشکل اصلی این است که این آسیب اغلب خاموش است. بسیاری از جوانان تا زمانی که بحران رخ ندهد، متوجه نمی‌شوند دچار مشکل هستند.

خود کلسترول درد ایجاد نمی‌کند. اما اثرات آن ممکن است به شکل‌های زیر بروز پیدا کند:

• تنگی نفس حتی هنگام فعالیت سبک

• درد قفسه‌ی سینه پس از ورزش

• بی‌حسی یا درد در پاها یا بازوها

• رسوبات زردرنگ اطراف چشم یا تاندون‌ها (کم‌تر شایع)

 

دکتر پراساد هشدار می‌دهد:

«جوانان اغلب این نشانه‌ها را نادیده می‌گیرند چون فکر می‌کنند برای مشکلات قلبی خیلی جوان هستند.»

انجمن قلب آمریکا توصیه می‌کند از سن ۲۰ سالگی به بعد کلسترول به‌طور منظم بررسی شود. دکتر پراساد تأکید می‌کند این موضوع در هند حتی مهم‌تر است:

 

«بیماری قلبی در میان هندی‌ها تقریباً یک دهه زودتر از کشورهای غربی بروز می‌کند. یک آزمایش ساده‌ی پروفایل چربی خون تصویر روشنی از LDL، HDL و تری‌گلیسرید ارائه می‌دهد. دانستن این اعداد از سنین پایین می‌تواند سبک زندگی و درمان را هدایت کند و از آسیب جدی پیشگیری نماید.»

برخی افراد ممکن است به دارو نیاز داشته باشند، اما به گفته‌ی دکتر پراساد، اولین خط دفاع، تغییر سبک زندگی است:

• انتخاب غذاهای خانگی شامل سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل و حبوبات

• محدود کردن مصرف غذاهای بسته‌بندی‌شده، گوشت‌های قرمز و غذاهای سرخ‌کردنی دارای چربی ترانس

• انجام ۱۵۰ دقیقه ورزش در هفته (پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، شنا یا هر فعالیت لذت‌بخش دیگر)

• داشتن برنامه‌ی خواب منظم و مدیریت استرس از طریق یوگا، مدیتیشن یا سرگرمی‌ها

• ترک سیگار و کاهش مصرف الکل که آسیب ناشی از کلسترول را تشدید می‌کنند

کلسترول بالا دیگر یک بیماری وابسته به سن نیست. نسل جوان به دلیل عوامل ژنتیکی و سبک زندگی در معرض خطری واقعی قرار گرفته است. این آسیب می‌تواند سال‌ها خاموش بماند اما قابل پیشگیری است.

 

جوانان می‌توانند با غربالگری زودهنگام، تغذیه‌ی آگاهانه و انتخاب سبک زندگی سالم، از آسیب‌های طولانی‌مدت به قلب و رگ‌ها جلوگیری کنند. منتظر میانسالی نمانید، از همین امروز اقدام کنید.