آشنایی با موجودات مرموزی که به بدن حمله می‌کنند!

پژوهشی تازه نشان می‌دهد که ویروس‌ها برای تصمیم‌گیری، از اطلاعات محیط اطراف خود استفاده می‌کنند. آن‌ها با توجه به این اطلاعات تصمیم می‌گیرند که چه زمانی بی‌سروصدا ساکن بمانند و چه زمانی اقدام به تکثیر خود کنند. محققان امیدوارند که با این یافته‌ها بتوانند داروهای بهتری بسازند.

«ایوان اریل»، محقق ارشد این مطالعه از دانشگاه مریلند در بالتیمور در مقاله‌ای که در مجله Frontiers in Microbiology چاپ شده، می‌گوید تعامل میان ویروس و میزبانش تحت تاثیر توانایی‌های این عامل بیماری‌زا با محیط و موادی است که میزبان تولید می‌کند. ویروس‌ها در حال حاضر از این ویژگی به نفع خود استفاده می‌کنند، اما دانشمندان امیدوارند که در آینده بتوانند این یافته‌ها را علیه خود آن‌ها به کار بگیرند.

محققان در این مطالعه در اصل به سراغ باکتریوفاژها رفتند که با نام فاژها یا ویروس‌های ساده‌ای که باکتری‌ها را آلوده می‌کنند هم شناخته می‌شوند. این تحقیق نشان داد که فاژها تنها زمانی می‌توانند به میزبان خود حمله کند که باکتری‌ها زائده‌های خاصی موسوم به مویک و تاژک داشته باشند.

یک باکتریوفاژ دلتا که برای CtrA نقطه اتصال دارد. CtrA پروتئینی است که توسط میزبان این فاژ ساخته می‌شود و تولید مویک و تاژک را کنترل می‌کند. وجود این نقاط اتصال در فاژهایی که برای آلوده کردن میزبان به مویک و تاژک نیاز دارند نشان می‌دهد که ویروس وجود این پروتئین را زیر نظر می‌گیرد تا ببیند چه زمانی باید خود را تکثیر کند.

اریل می‌گوید: «هر چیزی که درباره فاژها می‌دانیم، هر راهبردی که آن‌ها از دید فرگشتی به دست آورده‌اند، در ویروس‌های آلوده‌کننده گیاهان و حیوانات هم دیده شده است. پس اگر فاژها میزبان خود را زیر نظر می‌گیرند، ویروس‌هایی که انسان‌ها را آلوده می‌کنند هم باید چنین کاری انجام دهند.»

ویروس‌ها میزبان خود را زیر نظر می‌گیرند

مثال‌های دیگری هم از توجه فاژها به شیوه‌های مختلف به محیط پیرامونشان وجود دارد، اما هیچ‌کدام از این شیوه‌ها شامل استفاده گروهی آن‌ها از یک تاکتیک برای حمله به باکتری‌های میزبان نمی‌شود. اریل می‌گوید این پژوهش اولین مدرک جامعی است که نشان می‌دهد فاژها به فعالیت‌های سلولی اهمیت می‌دهند.

جذاب‌ترین بخش از یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که ویروس‌ها با کمک اطلاعات سلولی تصمیم‌های خود را می‌گیرند. با توجه به این که فرگشت به دنبال راهبردهای فرگشتی می‌گردد تا از آن‌ها استفاده کند، اگر چنین سازوکاری در باکتری‌ها رخ دهد، قریب به یقین می‌توان گفت که در گیاهان و حیوانات هم شرایط مشابهی وجود دارد.

به عبارت دیگر، یک ویروس حیوانی می‌تواند نسبت به بافت میزبان خود یا قدرت واکنش ایمنی میزبان اهمیت نشان دهد تا راهبرد خود را برای بقا و تکثیر مشخص سازد. همان‌طور که گفتیم، این یافته‌ها تا حدی نگران‌کننده به نظر می‌رسند، اما می‌توانند در کشف روش‌های مناسب‌تر برای مقابله با این عوامل بیماری‌زا به ما کمک کنند.