کمک فنر گازی یا روغنی؟ کدامیک بهتر است؟
یکی از ابهامات متداول دارندگان خودرو، انتخاب بین کمک فنر گازی یا روغنی است. در پاسخ به این ابهام باید گفت در یک مقایسه انتزاعی، تردیدی نیست که کمک فنرهای گازی عملکرد کلی بهتری در سیستم تعلیق خودروها ارائه میدهند. اما یک انتخاب منطقی و درست، انتخابی است که با شرایط ما سازگاری بیشتری داشته باشد. با توجه به ویژگیهایی که در ادامه همین مقاله در خصوص کمک فنرهای گازی و روغنی بررسی خواهند شد، یک کمک فنر خوب کمک فنری است که با شرایط ما سازگاری بیشتری داشته باشد. بهعبارتی بهتر، کمک فنری که با نوع خودروی ما، شرایط رانندگی ما، بودجه و ترجیحات شخصی ما تناسب بیشتری داشته باشد، گزینه بهتری است. بر این اساس، بنظر میرسد کمک فنرهای گازی برای خودروهای اسپرت و لوکس و نیز خودروهایی که در شرایط سخت اقلیمیو ناهمواریهای زیاد استفاده میشوند، مناسبتر هستند. اما برای خودروهای معمولی شهری، کمک فنرهای روغنی عملکرد قابل قبولی داشته و کفایت میکنند.
انواع کمک فنر
بطور کلی، کمک فنرهای اصلی را میتوان به دو دسته تقسیم کرد:
-
کمک فنرهای روغنی (Hydraulic Shock Absorbers)
این نوع کمک فنرها از یک سیلندر حاوی روغن و یک پیستون متحرک تشکیل شده اند. هنگامیکه چرخ با یک ناهمواری برخورد میکند، پیستون در داخل سیلندر بسمت بالا حرکتکرده و روغن در اثر فشار وارده از طریق سوراخ های ریز به محفظه دیگری وارد میشود. زمانیکه پیستون بهحالت طبیعی خود باز میگردد، در اثر مکش، روغن مجدداً از داخل همان سوراخها از محفظه جانبی به داخل سیلندر برمیگردد. این عبورومرور روغن باعث ایجاد اصطکاک و مقاومت شده و در نتیجه انرژی جنبشی ناشی از ضربه به انرژی گرمایی تبدیل میشود.
مزایا:
- دارای طراحی و ساختاری ساده هستند که باعث میشود تعمیر و نگهداری آنها آسانتر باشد.
- بهدلیل مواد اولیه و فرآیند تولید سادهتر، هزینه ساخت این نوع کمک فنرها نسبت به انواع دیگر کمتر است.
- این کمک فنرها در شرایط دمایی و محیطی معمولی، عملکرد خوبی دارند و ضربات و ارتعاشات را بخوبی جذب میکنند.
معایب:
- عملکرد این کمک فنرها تحت تأثیر دماهای بسیار بالا یا پایین ممکن است عملکرد مطلوبی نداشته باشد.
- در دماهای شدید، ویسکوزیته روغن (چسبندگی و غلظت روغن) تغییر میکند و این مساله سبب کاهش کارایی کمک فنر میشود.
- در سرعتهای بالا، کمک فنرهای روغنی ممکن است ناپایدار شوند و نتوانند ضربات را بخوبی مهار کنند و در نتیجه، خودرو دچار عدم تعادل شود.
-
کمک فنرهای گازی (Gas-Charged Shock Absorbers)
در کمک فنرهای گازی که اصطلاحاً کمک فنرهای هیدرواستاتیکی هم نامیده میشوند، علاوه بر روغن، گاز نیتروژن هم بکار گرفته شده است. این گاز که در داخل یک کیسه لاستیکی محفوظ است، در قسمت بالای سیلندر قرار دارد و هنگام وارد آمدن فشار بر روغن، مانع از تشکیل حفرههای هوا در داخل روغن (کف کردن) میشود. این ویژگی باعث میشود تا عملکرد کمک فنر در دماهای بالا بهبود یابد و جذب ناگهانی ضربه (پدیده کویینگ) هم کمتر شود.
مزایا:
- کمک فنرهای گازی بهدلیل وجود گاز نیتروژن، در دماهای مختلف عملکرد بهتری دارند و تغییرات دما تأثیر کمتری بر روی کارایی آنها دارد.
- این نوع کمک فنرها به دلیل طراحی خاص خود، توانایی کنترل نوسانات بدنه خودرو را بهبود بخشیده و احساس راحتی بیشتری را برای سرنشینان فراهم میکنند.
- با توجه به ساختار و مواد بکار رفته، کمک فنرهای گازی معمولاً عمر طولانیتری دارند.
- این کمک فنرها بهدلیل عملکرد بهتری که در کنترل حرکت خودرو دارند، بهبود قابل توجهی در هندلینگ و ثبات خودرو ایجاد میکنند.
معایب:
به دلیل استفاده از فناوری پیشرفته و مواد باکیفیت، هزینه تولید کمک فنرهای گازی بالاتر و لذا قیمت نهائی آنها نیز بیشتر است.
عمر مفید کدامیک بیشتر است: کمک فنر گازی یا روغنی؟
با اینکه دوام کمک فنرهای گازی نسبت به کمک فنرهای روغنی بیشتر است، اما عمر مفید یک کمک فنر، فارغ از اینکه کمک فنر گازی یا روغنی باشد، به عوامل مختلفی بستگی دارد. کیفیت ساخت قطعه، شرایط اقلیمیرانندگی، نحوه رانندگی، نوع جاده و نحوه نگهداری خودرو همگی از جمله عواملی هستند که روی عمر کمک فنرها اثرگذار هستند.
مقایسه کمک فنرهای روغنی و گازی
علاوه بر آنچه که به تفصیل در مورد ویژگی های هر یک از کمک فنرهای گازی و روغنی ارائه کردیم، در این قسمت بمنظور کمک بیشتر به انتخاب بین کمک فنر گازی یا روغنی، اقدام به مقایسه جمعبندی شده بشرح جدول زیر نمودهایم.
ویژگی |
کمک فنر روغنی |
کمک فنر گازی |
ساختار |
ساده |
پیچیده |
عملکرد در سرعتهای مختلف |
در سرعتهای پایین خوب و نرم است اما در سرعت های بالا ممکن است دچار سختی شده و باعث پرش خودرو شود. |
عملکرد یکنواخت در تمام سرعتها |
قابلیت تنظیم |
معمولاً قابل تنظیم نیست |
برخی مدلها امکان تنظیم سختی فنر متناسب با شرایط جاد و رانندگی وجود دارد. |
تعمیر و نگهداری |
آسان |
پیچیده |
هندلینگ (رفتار دینامیکی خودرو در مسیرهای منحنی و پیچ ها) |
ضعیف |
خوب |
هزینهخریداری |
کم |
زیاد |
عملکرد در آب و هوای گرم و خشک |
ضعیف |
بالا |
عملکرد در جاده |
ضعیف |
بالا |
برندهای جهانی معروف کمک فنر
بازار کمک فنر بسیار متنوع است و برندهای مختلفی از سراسر جهان محصولات خود را عرضه میکنند. برخی از برندهای معروف عبارتند از:
- مونرو (Monroe): یکی از برندهای قدیمیو شناخته شده در صنعت کمک فنر است که محصولات خود را برای طیف گستردهای از خودروها تولید میکند.
- بوگی (Bilstein): این برند آلمانی به تولید کمک فنرهای با کیفیت بالا و عملکرد بالا معروف است و محصولات آن در خودروهای اسپرت و مسابقهای بسیار محبوب هستند.
- کونیا (KONI): این برند هلندی محصولات با کیفیتی را تولید میکند و بهدلیل قابلیت تنظیم کمک فنرهای خود شناخته شده است.
- کایابا (KYB): یکی از بزرگترین تولیدکنندگان کمک فنر ژاپنی در جهان است و محصولات آن در بسیاری از خودروهای آسیایی و آمریکایی استفاده میشود.
- ساکز (Sachs): این برند آلمانی محصولات با کیفیتی را تولید میکند و در زمینه تولید کمک فنر برای خودروهای تجاری و سنگین فعالیت دارد.
تولیدکننده های داخلی
خوشبختانه در داخل کشور تولید کنندگان بسیار خوبی در صنعت خودور فعالیت میکنند که در مواردی کیفیت قطعات تولیدی آنها حتی با برندهای مشهور خارجی هم برابری مینماید. شرکت تولیدی و صنعتی گسترش خودرو کوشاوران (KSV) یکی از شرکتهایی است که بطور تخصصی در زمینه تولید انواع کمک فنر گازی یا روغنی فعالیت مینماید. محصولات این شرکت تحت برندهایی چون Kushavaran، Premium و KDS به بازار عرضه میشوند. تولیدات شرکت کوشاوران در بر گیرنده طیف وسیعی از محصولات از قبیل؛
- کمک فنر جلو و عقب تیبا و پراید KDS, Premium
- کمک فنر جلو و عقب برلیانس KDS, Premium
- کمک فنر گازی جلو و عقب دنا پلاس و سمند
- کمک فنر گازی 405 کوشاوران (Kushavaran)
و ... است که همگی تحت استانداردهای بالای جهانی تولید میشوند.
جمعبندی
در انتخاب بین کمک فنر گازی یا روغنی، توجه به نیاز ما و شرایط محیطی بسیار مهم است. کمک فنرهای گازی بهدلیل عملکرد بهتر در شرایط سخت و دماهای متفاوت، گزینهای مناسب برای خودروهای اسپرت و لوکس بهحساب میآیند. این نوع کمک فنرها با کاهش نوسانات و بهبود هندلینگ، راحتی بیشتری را برای سرنشینان فراهم نموده و به حفظ پایداری خودرو در جادههای ناهموار کمک میکنند. ازسویدیگر، کمک فنرهای روغنی بهدلیل سادگی در طراحی و هزینه کمتر، برای خودروهای معمولی شهری انتخاب مناسبی هستند. این کمک فنرها در شرایط عادی عملکرد قابلقبولی دارند و برای رانندگی روزمره کافی بهنظر میرسند. بهطورخلاصه، انتخاب بهترین کمک فنر بستگی به نوع خودرو، شرایط رانندگی، بودجه و ترجیحات شخصی ما دارد. هر دو نوع میتوانند در شرایط خاص خود عملکرد خوبی داشته و تجربه یک رانندگی خوب را در اختیار ما قرار دهند.
انتهای پیام/
ارسال نظر