بالاخره از بورس کالا خودرو بخریم یا بازار آزاد؟
به گزارش تهران بهشت، ورود خودرو به بورس کالا، موافقان و مخالفان بسیاری داشته و حرف و حدیث‌های زیادی را به دنبال داشته است. موافقان این طرح این رویکرد را باعث کنترل بازار و حمایت همزمان از منافع خریداران و تولیدکنندگان این محصول می‌دانند و معتقدند دست دلالان از بازار خودرو کوتاه خواهد شد و به این ترتیب سیاستی برد – برد در این عرصه عملیاتی می‌شود، اما مخالفان براین باورند که بورس کالا و ورود خودرو به منظور فروش با اعلام قیمت پایه از سوی برخی دلالان ، بازاری است که حتی به افزایش قیمت بیشتر خودرو فرصت عرضه و خودنمایی پیدا کرده است این درحالی است که ضرورت خروج خودرو از بورس به دلایل مختلف سروصدای زیادی پیدا کرده و برخی در این بین مجدداً به دنبال منافع خود در این بحث‌ها هستند.
بهبود سیاست‌های زیان‌ده خودرو با ورود به بورس
احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان کشور در این خصوص به «آرمان ملی» گفت: سیاست های بیش از یک دهه گذشته صنعت خودرو در رابطه با قیمت های دستوری سازمان حمایت و یا محول شدن به شورای رقابت نشان داد که قیمت‌گذاری دستوری قادر نخواهد بود بازار خودرو را سامان دهد و شرکت‌ها هر ساله با زیان انبوه مواجه می‌شوند که این زیان‌ها آنها را مشمول ماده 141 قانون تجارت کرده است که در برخی از سال‌ها یا تجدید ارزیابی دارایی‌ها از این ماده رهایی یافتند، اما هیچ گاه منجر به اصلاح ساختار مالی این شرکت‌ها نشد و هر لحظه امکان تعطیلی آنها ممکن است.
نعمت بخش افزود: در نتیجه این سیاست‌ها بود که نه تنها موجب زیان خودروسازان شد بلکه زیان سهامداران، دولت و مصرف‌کنندگان نیز به وجود آمد و در همه این سال‌ها بجز یکی دو سال آن، عملا خریداران خودرو و کل جامعه با نرخ بازار نسبت به انجام معاملات خودرویی اقدام می‌کردند از سوی دیگر در چند ماه گذشته که بحث فروش سهام دولتی این دو خودروساز به بخش خصوصی مطرح شد وزیر اقتصاد و دارایی و با حضور نماینده وزارت صمت چندین جلسه در دانشگاه‌های مختلف و با دعوت از اساتید دانشگاه و خبرگان صنعت خودرو، بحث‌های کارشناسی مفصل در رابطه با فروش سهم دولت صورت گرفت که منجر به واگذاری سهام مشروط بر آزادسازی قیمت‌ها شد.
منافع دولت، مردم و خودروسازان از فرآیند ورود خودرو به بورس
او افزود: با توجه به ماده 18 قانون توسعه ابزارها و نهاد‌های مالی جدید به منظور تسهیل در اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون دولت مکلف به خروج کالای پذیرفته شده در بورس کالا از نظام قیمت‌گذاری شد و شورای عالی بورس و با موافقت وزیر صمت برخی از خودروهای سواری در بورس کالا عرضه شد. نعمت‌بخش توضیح داد: تامین منافع دولت از طریق عرضه خودرو در بورس، افزایش درآمد مالیاتی، عدم ایجاد بارمالی برای دولت در اجرای ماده 90 قانون اجرای سیاست کلی اصل 44، جذب نقدینگی، جامعه، تحویل خودرو به مشتریان در زمان مقرر، دسترسی و امکان خرید یکسان برای ساکنان مناطق مختلف جغرافیایی، بازگشت اعتماد مردم به سرمایه‌گذاری در بورس، شفاف سازی قیمت‌ها، حرکت به سمت تعادل در بازار، افزایش تولید، حذف رانت ناشی از قیمت‌گذاری دستوری، حذف 11000 تومان رانت فقط برای عرضه 3600 دستگاه خودرو در بورس، قطع دست سوداگران و مافیای خودرو از جمله دلایل عرضه خودرو در بورس اعلام شده است که همگی در راستای توسعه عدالت اجتماعی و همچنین رعایت منافع مردم و همچنین خودروسازان صورت گرفته که توجیهی مطلوب برای ماندگاری خودرو در بورس است.
دبیر انجمن خودروسازان اضافه کرد: واردات خودرو و عرضه آن در بورس کالا اجتناب ناپذیر است علاوه بر اینکه تنوع خرید خودرو برای مردم ایجاد می‌شود و باعث ایجاد تعادل در بازار خودرو نیز می‌شود از سویی عرضه خودروهای وارداتی در بورس کالا کنترل‌گر خواهد بود و درعین حال منافع همگی تامین می‌شود به عنوان مثال اگر قیمت پایه خودرویی یک میلیارد تومان اعلام شود، حدود 800 میلیون تومان به وارد کننده و 400 میلیون تومان نیز به عنوان مالیات تعرفه‌ها به حساب خزانه تخصیص می‌یابد و به این ترتیب رویکردی برد – برد برای همگان محسوب می‌شود. نعمت‌بخش معتقد است: عرضه خودرو در بورس باعث می‌شود رانت و فسادهای احتمالی در این عرصه حذف شود و علاوه بر این خودرو نیز از کانال مطمئن‌تری به دست مردم برسد و زیان احتمالی خودروسازان نیز کاهش یابد و قیمت‌ها نیز واقعی‌تر می‌شود.
پشت پرده واردات و عرضه خودرو در بورس
اما برخی از کارشناسان مخالف معتقدند که ورود خودرو به بورس منفعتی برای مردم به دنبال نخواهد داشت که دراین خصوص علی علی‌لو، رئیس سابق کمیته تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی معتقد است: ساختار مدیریت صنعت خودرو اشتباه و است و از این رو تصمیمات اخذ شده در زمینه‌های واردات، فروش خودرو از طریق بورس نیز اشتباه است و نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت. او افزود: فرآیند واردات خودرو به خودی خود رویکردی مطلوب تلقی می‌شود، اما مدیریت صورت گرفته در این خصوص مناسب نیست و کمکی به تعدیل قیمت و در راستای حفظ منافع مردم شکل نگرفته است، هرچند این معایب خیلی پیش از اجرایی شدن واردات خودرو به دولت و مسئولان ذیربط هشدار داده شده بود اما هیچ توجهی به نظرکارشناسان و دلسوزان در این خصوص نشد. علی‌لو اضافه کرد: هرچند واردات خودرو می‌تواند مزایای خوبی مانند؛ از بین رفتن انحصار، تنوع انتخاب مصرف کننده، رقابتی شدن بازار خودرو را به دنبال داشته باشد، اما با در پیش گرفتن روش و مدیریت کنونی هیچ تغییری که ایجاد نمی‌شود بلکه به رانت بیشتر و خلأ و چالش‌های بیشتر خواهد انجامید و تغییر در صنعت خودرو نیاز به هدفمندسازی و تغییر ساختار در این بخش نیاز دارد که نیاز به همت در بخش‌های مختلف و حذف رانت‌های مختلف در بخش‌های مختلف دارد.
ورود خودرو در بورس برخلاف اهداف کلی این فرآیند است
این نماینده سابق مجلس درباره ورود خودرو به بورس گفت: ورود هر کالایی به بورس با هدف تعدیل قیمت و توسعه عدالت اجتماعی و حذف سوداگری و کشف قیمت‌های جدید و رعایت مصالح جدید مصرف کننده و تولیدکننده انجام می‌شود که با نظارت و مدیریت مطلوب امکان پذیر است، اما فقدان نظارت در این زمینه خروجی فرآیند ورود خودرو به بورس را معکوس ساخته است به نحوی که به محض عرضه خودرویی جدید در بورس تعدادی از افراد فعال در این صنعت با رانت یا به شکل مستقیم بلافاصله اقدام به اعلام خودروهای کاذب در بورس می‌کنند و در صورت مواجهه با اعتراض با این روند می‌گویند خودرو با عرضه علنی و مستقیم در بورس و به دلیل متقاضی بسیار با قیمتی بالاتر از حد انتظار به فروش رفته است.
سیاه‌بازان بازار خودرو چه کسانی هستند؟
رئیس سابق کمیته تحقیق و تفحص مجلس صنعت خودرو توضیح داد: بسیاری از کارشناسان و مسئولان تاکنون بارها نسبت به این وضعیت به مجلس و مسئولان هشدار داده‌اند، اما گویا برخی مدیران دوست ندارند که بشنوند و بازارسازی‌های موجود در این زمینه را می‌بینند، اما واکنشی نشان نمی‌دهند و در بسیاری از موارد خودروهایی با ارزش مثلا 350 میلیون تومان به قیمت بیشتر به عنوان مثال حدود 450 میلیون تومان در بورس به فروش می‌رسد. علی‌لو بیان کرد: صنعت خودرو در اکثر عرصه‌ها مانند بورس مردم را مجبور می‌کند تا بین دو گزینه بد و بدتر مجبور به انتخاب شود، این مشکلی است که در اکثر دولت‌ها تاکنون وجود داشته است و بسیاری امیدوارند که با اقدامات آقای رئیسی این مشکل حل شود.
ارسال نظر