نفاوت سمند LX یا سمند SE

به گزارش تهران بهشت، اگر پژو 405 را به عنوان یک محصول قدیمی کنار بگذاریم، سمند و خانواده آن تا سال‌ها در بازار محبوبیت خود را حفظ خواهد کرد. از همین رو قصد داریم علاوه بر بررسی سمند LX، به تفاوت‌های آن با سایر محصولات خانواده سمند در ایران خودرو بپردازیم.

سمند LX یا سمند SE

مهمترین تفاوت نسخه LX سمند با سمند SE، در نمای عقب این خودرو است. نمای عقب هر دو خودرو با سمند معمولی (X7) کاملاً متفاوت است. اما نسخه SE دارای چراغ های عقب بزرگ‌تر و LX مجهز به چراغ های باریک‌تر است.

سمند SE دیگر در ایران خودرو تولید نمی شود. این خودرو، نسخه‌ای کاملاً  اکونومی در بین مدل‌های مختلف سمند بود. تولید SE در سال ۱۳۸۹ شروع و در سال ۱۳۹۷ از خط تولید ایران خودرو کنار گذاشته‌شد.

سمند SE در حقیقت نسخه‌ای بود که در بین سمند معمولی و سمند LX قرار می‌گرفت. مشخصات فنی این خودرو کاملاً با سمند معمولی یکسان بود و در ظاهر هم تفاوت اندکی با سمند معمولی داشت. از جمله این تفاوت‌ها می‌توان به فرم چراغ‌های عقب، دستگیره‌های هم رنگ بدنه در LX و طرح جلو پنجره اشاره کرد.

اگر به سطح امکانات رفاهی این خودرو نگاه کنیم لیست موارد موجود در این خودرو چندان هم بلند و طولانی نیست. SE به عنوان یک مدل اقتصادی از سمند شیشه بالابر برقی برای سرنشینان عقب، سنسور دنده عقب، آیینه‌های جانبی برقی و فرمان تلسکوپی را  نداشت .

البته همین کاستی‌ها در این خودرو باعث شد تا وزن آن در مقایسه با LX کمتر باشد و به بیان برخی از مالکان، سمند SE حتی استهلاک کمتری در مقایسه با سمند LX دارد.

قوای محرکه سمند SE

سمند SE تنها با یک موتور در بازار خودرو کشور حضور داشت. ایران خودرو موتور XU7 را برای این خودرو انتخاب کرد که قادر بود ۱۰۰ اسب بخار در ۶۰۰۰ دور در دقیقه نیرو تولید کند.

گشتاور این موتور نیز به ۱۵۳ نیوتن متر در ۳۰۰۰ دور در دقیقه می‌رسید که برای وزن ۱۲۲۰ کیلوگرمی آن ایده‌آل نبود. اما کافی به نظر می‌رسید.

تمامی نیروی موتور از طریق یک گیربکس ۵ سرعته دستی (BE3) به چرخ‌های جلو منتقل می‌شد و شتاب صفر تا صد کیلومتر آن ۱۳.۱ ثانیه اعلام شد. سمند SE در نهایت می‌توانست به حداکثر سرعت ۱۸۵ کیلومتر در ساعت برسد.

این موتور ۸ سوپاپه بر اساس اعلام ایران خودرو با سوخت دارای اکتان ۹۵ سازگار بود. جالب اینجاست که چنین کیفیتی در سوخت ایران وجود ندارد.

طول، عرض و ارتفاع سمند SE برابر است با ۴۵۰۲، ۱۷۲۰ و ۱۴۶۰ میلی‌متر کاملاً با نسخه LX برابر است. فاصله بین دو محور هر دو خودرو هم به ۲۶۷۱ میلی‌متر می‌رسد.

مشکلات موتور XU7 در سمند SE و LX

موتور XU7 به سیستم خنک کننده‌ مدار بسته‌ آب مجهز است که با تکنولوژی بوش‌-تر برای خنک کردن بلوک سیلندر هماهنگ است. بوش‌های پیستون به صورت جداگانه از بلوک موتور طراحی شدند و سرسیلندر آن توسط ۱۰ پیچ فولادی و با گشتاور ۱۱۵ نیوتون متر به بلوک موتور متصل‌اند.

تکنولوژی بوش-تر به معنی چرخش آزاد آب در اطراف بوش‌های سیلندر است. به بیان ساده، سطح تماس آب موتور و واشر سرسیلندر به شدت زیاد است.

آب به خصوص زمانی که به دمای ۹۰ درجه ساتیگراد برسد، به شدت موجب تخریب واشر سرسیلندر می‌شود. یکی دیگر از ایرادهای این موتور، مسیر عبور آب از سیلندر به سر سیلندر است. حقیقت این است که آب فقط از طریق مجراهای کوچکی می‌تواند بین سیلندر و سر سیلندر حرکت کند که همین مورد تخریب و فرسایش واشر سر سیلندر را شروع می‌کند.

هم زمان با آغاز اولین خوردگی‌ها در واشر سر سیلندر، آب به فضای اندکی که بین واشر و سر سیلندر است، نفوذ می‌کند. از آنجایی که آب در این قسمت از موتور بی حرکت است، آبی که به نقطه جوش رسیده‌با درست کردن حباب در چنین فضای کوچکی باعث خوردگی شدید سر سیلندر می‌شود. این ایراد را تعمیرکاران اصطلاحاً کرم خوردگی سر سیلندر می‌نامند. حقیقت این است که ایراد موتور XU7 مسیر انتقال آب بین موتور و محفظه سر سیلندر است.

چرا موتور XU7 واشر می‌زند؟

موتور XU7 در هر دو نسخه LX و SE سمند وجود دارند. سوپاپ‌های دود در سیلندرهای دوم و سوم سر سیلندر این موتور با فاصله بسیار کمی با یکدیگر قرار دارند.

عموماً سوپاپ‌های دود حرارت بیشتری از سوپاپ‌های هوا دارند. این سوپاپ‌ها گاهی حرارتی تا مرز ۶۰۰ درجه سانتی‌گراد را تحمل می‌کنند.

گازهای خروجی در نتیجه احتراق موتور با دمایی بیش از ۵۰۰ درجه و با سرعتی فراتر از صوت از کنار سوپاپ‌های دود عبور می‌کنند که حرارت بسیار زیادی را ایجاد می‌کنند.

تصور کنید که دو منبع حرارتی بسیار زیاد در فاصله‌ای بسیار نزدیک به هم قرار گرفتند و در میان آنها یک آب راه ۳ میلی‌متری مایعی با دمای ۹۰ درجه را از میان آنها عبور می‌دهد. یعنی یک اختلاف دمای بسیار آسیب زننده‌ در این نقطه وجود دارد.

اگر مسیر آب به هر دلیلی دچار گرفتگی شود، دمای آب به اندازه‌ای بالا خواهد رفت که واشر سر سیلندر چاره‌ای جز سوختن ندارد. حتی اگر مسیر آب هم در این ناحیه باز باشد، این نقطه از موتور همواره اختلاف دمای بسیار زیادی را تجربه می‌کند که در دراز مدت، تخریب کننده است.

مشکل بوش‌های موتور XU7

بوش‌ های سیلندر موتور XU7 از بلوک سیلندر آن جدا است و امکان تعویض آن‌ها هم وجود دارد. در XU7 باید همیشه فاصله بوش با ابتدای بلوک موتور حدود ۰.۱ میلی‌متر باشد.

این فاصله بدان جهت است که اتصال بین نیمه پایین موتور، سر سیلندر و واشر سر سیلندر محکم‌تر باشد. اما با گذشت زمان و به‌خصوص زمانی که موتور چندین بار سوختن واشر را تجربه می‌کند این فاصله کمتر و کمتر می‌شود و گاهی کاملاً از بین می‌رود.

زمانی که بوش‌ها اصطلاحاً نشست می‌کنند، اتصال بین قسمت‌های بالا و پایین موتور در حوالی بوش سیلندر ضعیف خواهد شد. همین موضوع موجب می‌شود که واشر سر سیلندر موتور XU7 همواره در معرض سوختن قرار گیرد.

یکی از مهمترین موضوعاتی که فرسایش موتور XU7 و واشر زدن آن را سریعتر می‌کند، تغییر نوع سوخت در آن است. بسیاری از مدل‌های سمند LX به‌صورت دوگانه وارد بازار شدند که آنها در معرض خطر بیشتری هستند. چرا که استفاده از گاز طبیعی، سرعت بیشتری به فرایند فرسودگی این موتور می‌دهد.

سمند LX، یکی از پر فروش‌ترین سدان‌های ایران خودرو

سمند X7 به عنوان اولین خودرو ایرانی ایران خودرو به غیر از ظاهری جدید بر پایه پژو 405 ویژگی جذاب خاصی نداشت. از همین رو، ایران خودرو تصمیم گرفت تا ۴ سال پس از عرضه سمند معمولی، سمند LX را به عنوان یک نسخه فیس لیفت به معرض فروش بگذارد.

سمند LX از اردیبهشت ماه ۱۳۸۳ وارد بازار خودرو کشور شد. تصور اینکه این خودرو در آن سال به قیمت ۱۳ میلیون تومان به فروش می‌رسید در امروز باور نکردنی است.

این در حالی است که قیمت سمند LX مدل ۱۴۰۱ امروز به حدود ۱۶۱ میلیون تومان می‌رسد. البته اگر بتوانید این خودرو را به قیمت کارخانه در بازار پیدا کنید! چرا که قیمت بازار سمند LX با موتور EF7 چیزی در حدود ۳۵۰ میلیون تومان است.

در طول سال‌های اخیر، سمند LX با سه قوای محرکه EF7 ،EF7 دوگانه‌ سوز و XU7 به تولید می‌رسد. موتور XU7 را از لحاظ قدرت و گشتاور مورد بررسی قرار دادیم. اما قوای محرکه EF7 یک موتور کاملاً جدید برای سمند بود.

این قوای محرکه که به موتور ملی نیز معروف است پس از رونمایی از آن در سمند LX مورد استفاده قرار گرفت. موتور EF7 بر پایه استفاده از گاز طبیعی طراحی شد. اما هم به صورت بنزینی و هم دوگانه‌ سوز در برخی از تولیدات ایران خودرو مورد استفاده قرار گرفت.

مشخصات فنی سمند LX با موتور EF7

سمند LX

موتور EF7 با حجمی برابر با ۱۶۴۵ سی‌سی قادر است ۱۱۳ اسب بخار در ۶۰۰۰ دور در دقیقه نیرو تولید کند. گشتاور این موتور ملی نیز با ۲ نیوتن‌متر افزایش نسبت به موتور XU7 به ۱۵۵ نیوتن‌متر رسید که در میان دورهای ۳۵۰۰ تا ۴۵۰۰ در دسترس راننده قرار دارد.

گیربکس به کار رفته در این محصول مانند تمامی انواع سمند، از نوع ۵ سرعته دستی است. شتاب صفر تا صد سمند LX معمولی ۱۳ ثانیه است و حداکثر سرعت آن ۱۸۵ کیلومتر بر ساعت اعلام شد.

ایران خودرو مصرف سوخت ترکیبی سمند LX با موتور EF7 را در حدود ۷.۵ لیتر در هر صد کیلومتر اعلام کرد. البته مصرف سوخت در سمند LX بسته به شرایط مختلف می‌تواند زیادتر یا کمتر باشد. این در حالی است که مصرف سوخت ترکیبی موتور XU7 حدوداً ۸.۴ لیتر در هر صد کیلومتر اعلام شد.

شتاب صفر تا صد کیلومتر این خودرو با موتور بنزینی و دوگانه سوز EF7 حدود ۱۲ ثانیه و با موتور XU7 قدیمی ۱۳.۱ ثانیه است. LX با موتور XU7 در نهایت به سرعت ۱۸۵ کیلومتر در ساعت می‌رسد و مالکان نمونه EF7 (بنزینی و دوگانه) می‌توانند تجربه سرعت ۱۹۰ کیلومتر در ساعت را بدست آورند.

بسیاری از مالکان سمند LX بیان می‌کنند که در زمان استفاده از سوخت گاز طبیعی افت توان را در موتور EF7 احساس می‌کنند. اما از آنجایی که مصرف این سوخت اقتصادی‌تر از بنزین است، بسیاری از این افت توان چشم پوشی می‌کنند.

مشکلات موتور EF7

در مقایسه با موتور XU7، قوای محرکه EF7 در زمان خرابی هزینه بالاتری برای تعمیرات و نگهداری را از مالک طلب می‌کند. بسیاری از مالکین سمندهایی که مجهز به موتور EF7 هستند بر این باورند که لوازم یدکی این موتور بسیار کم است.

علاوه بر این موارد، تعمیرکاران کمی از این موتور سر در می‌آورند و تنها مکانیک‌های حرفه‌ای قادر هستند این موتور را به بهترین نحو ممکن تعمیر کنند.

موتور EF7 مشکل روغن ریزی از اویل ماژول را داشت که ایران خودرو می‌گوید در سری‌های جدید این مشکل بر طرف شد. به غیر از این موارد، دسته موتورهای این قوای محرکه کیفیت بسیار پایینی دارند و هزینه تعویض آنها هم بالا است.

برخی از مشتریان معتقداند که کیت تعویض تسمه تایم EF7 در مقایسه با XU7 گران‌تر است. به بیان بسیاری از مشتریان، موتور XU7 در سمند جان‌سخت‌تر از موتور EF7 است.

یکی دیگر از برتری‌های موتور XU7 نسبت به این موتور گشتاور آن است که ۵۰۰ دور پایین‌تر (در دور ۳۰۰۰) از موتور EF7 در اختیار راننده قرار می‌گیرد. این بدان معناست که موتور XU7 کشش نسبتاً بهتری در مقایسه با موتور جدیدتر دارد.

چرا موتور EF7 شاتون می‌زند؟

دلیل اصلی شاتون زدن موتور EF7 ضعیف بودن یاتاقان‌های متحرک بین میل‌لنگ و شاتون این خودرو است. البته این ضعف یک ایراد طراحی موتور نیست.

بلکه بعضی تامین کنندگان قطعات یدکی ایران خودرو یاتاقان‌های ضعیفی تولید می‌کنند که در زمان قرارگیری در موتور، در دورهای بالا دمای یاتاقان‌ها افزایش پیدا می‌کند. همین موضوع موجب می‌شود تا یک یا چند یاتاقان ذوب شود و موتور اصطلاحاً قفل کند.

زمانی که چنین اتفاقی رخ می‌دهد، میل‌لنگ که دور بالایی دارد شاتون را به سمت دیوار سیلندر هل می‌دهد و همین امر باعث شکسته شدن دیوار سیلندر یا شاتون می‌شود. به همین دلیل است که بسیاری از مالکین توصیه دارند به موتور EF7 نباید فشار زیادی وارد شود.

اگر بد شانس باشید و موتور EF7 سمند شما به یاتاقان‌های ضعیفی مجهز باشد و شما هم به‌طور مداوم به موتور فشار بیاورید، امکان دارد حتی در کیلومترهای پایین هم موتور EF7 شاتون زدن را تجربه کند.

برای جلوگیری از این اتفاق بهتر است سرویس‌های دوره‌ای را با روغن‌های بسیار مرغوب انجام دهید. از فشار بیش از اندازه به موتور EF7 خودداری کنید و اطمینان داشته باشید که فیلتر روغن در سرویس‌ها به درستی تمیز شود.

امکانات رفاهی سمند LX

نسخه LX سمند نسبت به مدل‌های SE و معمولی هم امکانات بیشتری دارد و هم به بیان ایران خودرو از نظر فرمان‌پذیری بهبود پیدا کرد.

از جمله امکانات رفاهی این محصول می‌توان به تنظیم برقی صندلی‌های سرنشینان جلو، رینگ‌های ۱۵ اینچی فولادی، سنسور دنده عقب، سیستم قطع کن سوخت، شیشه بالابرهای برقی برای تمامی درب‌ها، آیینه‌های جانبی برقی، چراغ‌های مه‌شکن جلو و عقب، چراغ نقشه‌خوان داخل اتاق، ایرکاندیشن دستی، فرمان هیدرولیک، ایربگ‌های راننده و سرنشین کناری، ترمزهای ABS و EBD و همچنین دیسک‌های ترمز خنک شونده در محور جلو و دیسکی در محور عقب اشاره کرد.

همانطور که مشاهده شد، لیست امکانات و آپشن‌های سمند LX در مقایسه با خودروهای به روز دنیا چندان هم طویل نیست. اما هدف ما هم مقایسه این خودرو با سدان‌های روز دنیا نیست. چرا که می‌دانیم جایگاه صنعت خودرو کشورمان با بازارهای جهانی فاصله بسیار زیادی دارد.

LX از سال ۱۳۸۳ روی خط تولید قرار دارد. این محصول ایران خودرو از سال ۱۳۸۷ با موتور EF7 بنزینی و از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۹ در هر سه مدل EF7 بنزینی، EF7 دوگانه و XU7 تولید می‌شود.

قیمت کارخانه سمند LX با موتور XU7 رقمی برابر با ۱۶۰.۷۱۵.۰۰۰ میلیون تومان اعلام شد که تقریباً با مدل EF7 برابر است. اما در بازار این خودرو ۳۱۰ میلیون تومان ارزش دارد که از EF7 بسیار ارزان‌تر است.

سمند EL خودرویی برای خدمت

سمند EL در حقیقت دارای همان طراحی ظاهری و مشخصات فنی سمند X7 است. نسخه EL سمند، در واقع با هدف استفاده در ناوگان حمل‌و‌نقل تاکسی‌رانی تولید و از سال ۸۴ روانه خیابان‌ها و جاده‌های کشور شد. در بین سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۱ تعداد بسیار محدودی از سمند EL برای استفاده شخصی نیز تولید و به بازار عرضه شد./ بیت ران