درآمد پایدار نسخه طلایی عبور مترو از هر بحران

تهران بهشت ؛شیوع ویروس کرونا اقتصادهای قوی را با چالش مواجه کرده و اقتصادهای متوسط و ضعیف را آسیب‌پذیرتر کرده است. به همین دلیل سازمان های کوچک و بزرگ در حوزه های مختلف باید بر اساس تجربیات خود دست به تغییرات بنیادینی بزنند تا بر این اساس بتوانند بحران مالی ناشی از شیوع این ویروس را پشت سر بگذارند. در این گزارش نگاهی می اندازیم به تجربیات و فعالیت های شرکت راه آهن شهری تهران و حومه (مترو) در سال گذشته و تلاش برای تغییر ساختار، دست یابی به درآمد پایدار و اقداماتی که این شرکت در مواجه با بحران کرونا در پیش خواهد گرفت .

به گزارش تهران بهشت وبه نقل از روابط عمومی و امور بین الملل شرکت راه آهن شهری تهران و حومه (مترو) شیوع ویروس کرونا امروز، بزرگترین اقتصادهای جهان را با چالش های جدی و شرایط غیر قابل پیش بینی مواجه کرده است. در این میان بخش های مختلف توسعه شهری در کشور نیز نه تنها از این قاعده مستثنا نیستند بلکه در آستانه سال جدید باید يك بازنگری جدی از نظر رعایت مدیریت حوزه سلامت و بهداشت و نیز مقابله با چالش های مالی داشته باشند.
توسعه مترو یکی از بخش های توسعه شهری است که به دلیل اهمیت زیرساختی برای شهرها و نیز سرمایه گذاری های عظیمی که در آن صورت گرفته باید بتواند با برنامه ریزی منسجم، بحران ها را پشت سر بگذارد.
همانگونه که در اسفند ماه سال گذشته نیز همزمان با شیوع ویروس کرونا، کار در کارگاه های مترو با رعایت ملاحظات بهداشتی ادامه داشت و در نهایت به دلیل اهمیت سلامت کارکنان مترو بسیاری از کارگاه ها در ابتدای سال جدید به حالت تعطیل یا نیمه تعطیل در آمد.
علی امام مدیرعامل شرکت مترو در این خصوص عنوان می‌کند: تلاش ما بر بازگشایی تدریجی کارگاه ها است اما اگر مشکلات مالی سال ۹۸ وجود نداشت بحران کرونا را بسیار بهتر مدیریت می کردیم.
آن چنان که علی امام می گوید شرکت راه آهن شهری تهران و حومه (مترو) عملاً از منابع در نظر گرفته شده برای متروی تهران در سال ۹۸ که شامل ۳ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان است، تنها به ۲۰ درصد از این مبلغ برای انجام پروژه ها دست یافته است. این در حالیست که رایزنی و گفتگوهای بسیاری در مراجعه به مراجع و نهادهای نظارتی برای دریافت مبلغ ۹۱۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت شرکت مترو از بانک آینده انجام شد اما این مهم با کارشکنی‌های بانک آینده تاکنون به نتیجه نرسیده است.
مصطفی بروجردی مشاور مدیرعامل و مدیر برنامه ریزی شرکت راه آهن شهری تهران و حومه (مترو) با اشاره به اقدامات انجام گرفته توسط این شرکت در سال گذشته شامل بهره‌برداری از ۱۸ کیلومتر مسیر، ۷ ایستگاه، ۲ پست ۲۰/۶۳ کیلوولت برق فشار قوی و نیز افزوده شدن ۷ رام قطار به ناوگان مترو تهران تاکید می کند:" ممکن است عملکرد شرکت مترو در سال ۹۸ بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته از دید ما قابل قبول نباشد اما نگاهی به عملکرد بر اساس بودجه تخصیص داده شده به شرکت مترو در سال گذشته بیانگر این است که کارنامه مترو در این سال قابل قبول است.
به گفته مدیرعامل شرکت مترو بر اساس تجربه سال های گذشته مقرر است برای گذراندن بحران مالی شاهد تغییر روال برنامه ریزی باشیم که این امر در مدیریت امور در شرایط فعلی شیوع ویروس کرونا نیز اثر گذار است.
امام: سیستم برنامه ریزی مترو "پویا" می شود
علی امام در این خصوص عنوان می‌کند : تغییر روال برنامه ریزی در شرکت مترو از سال ۹۷ آغاز شد؛ سال گذشته این موضوع را به صورت آزمایشی اجرا کردیم اما در سال ۹۹ مصمم هستیم سیستم برنامه ریزی را به طور کامل تغییر داده و از طریق سامانه هایی که ایجاد کرده ایم عملکرد را در پایین ترین لایه ها و سطوح اجرایی و ستادی متناسب با هر میزان تامین مالی در هر مقطع زمانی کنترل و به صورت پویا اداره کنیم تا ضمن اداره موفق امور بتوانیم بر اساس شعار سال جاری مبنی بر جهش تولید اهداف و برنامه های کلان شرکت را پیش ببریم.
این در حالیست که بر اساس گفته مدیر برنامه ریزی شرکت مترو این شرکت در حال بازنگری و جابجایی اولویت های خود در سال جاری است تا بتواند چالش مالی و بحران کرونا را به شیوه بهتری مدیریت کند.
برای شرکت مترو از طریق منابع مختلف در سال ۹۹ بودجه ای معادل ۵ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان تصویب شده است که پیش‌بینی می‌شود ۲ تا ۳ هزار میلیارد تومان آن محقق شود.
بروجردی در تشریح دلیل بازنگری اولویت های شرکت مترو در سال ۹۸ مطرح می کند: برنامه ریزی های صورت گرفته در شرکت مترو بر اساس اعداد و ارقامی معادل ۶ هزار میلیارد تومان است اما پیش‌بینی می‌شود با کاهش تخصیص ها در سال جاری مواجه باشیم. لذا در بخش برنامه‌ریزی در حال بازنگری و جابجایی اولویت‌ها هستیم تا بتوانیم خدمات رسانی به شهروندان را همانند سال های گذشته به خوبی ارائه دهیم.
گویا دغدغه اصلی شرکت مترو در سال جاری بیش از اداره امور در شرایط شیوع ویروس کرونا، موضوعات مالی است. این شرکت پیش از این عنوان کرده بود که به محض واریز مبلغ مشارکت ۹۱۰ میلیارد تومانی بانک آینده در فاصله زمانی ۶ ماه ۶ کیلومتر از خط ۶ با ۶ ایستگاه امکان بهره برداری دارد. همچنین ۴ ایستگاه از خط ۷ نیز به محض تامین نقدینگی در سال ۹۹ به بهره برداری می رسد. از سوی دیگر تلاش های شرکت مترو در سال گذشته برای تامین ایمنی و کاهش فاصله حرکتی خطوط مترو در تهران منجر به ساخت ۴ پست برق فشار قوی شد که ۲ مورد از این تعداد شامل نوبنیاد در خط ۳ و اکباتان در خط ۴ در دی و بهمن سال گذشته به بهره برداری رسید. اما پست برق قلعه مرغی در خط ۳ و پست برق شرقی خط ۷ که در آستانه بهره برداری بود به دلیل کمبود نقدینگی افتتاح نشد و بهره برداری از آن به سال جاری موکول شد .
لذا مواجهه همیشگی این شرکت با مشکل تامین مالی باعث شده است كه در سال های گذشته رایزنی ها و پیگیری‌هایی را برای تغییر ساختار مترو و ایجاد درآمد پایدار برای توسعه خطوط در سال های گذشته انجام دهد.
از جمله این موارد پیگیری برای تخصیص تبصره TOD به عنوان درآمد پایدار برای توسعه خطوط مترو در متمم بودجه سال گذشته شورای شهر است؛ موضوعی که می تواند مبلغی بالغ بر ۵۰۰ تا یک هزار میلیارد تومان را به صورت متغیر و متناسب با شرایط علاوه بر منابع تصویب شده در بودجه برای توسعه خطوط مترو از این پس فراهم کند.
تلاش برای اتکای مالی مترو
اما در اقدامی دیگر شرکت مترو درصدد است همانند دهه ۸۰ ساختار این شرکت را با تجمیع سیستم مدیریتی شرکت های بهره برداری متروی تهران، واگن سازی و مجتمع های ایستگاهی و نیز تاسیس شرکتی جدید برای تامین تجهیزات مترو به شکل هلدینگ درآورد تا از این پس از طریق هماهنگ کردن رویه مدیریتی و تجمیع درآمدها، اتکای مالی شرکت را افزایش داده و درآمد پایدار بیشتری برای توسعه خطوط فراهم کند.
مدیرعامل شرکت مترو ضمن تایید این موضوع عنوان می‌کند: در ادامه تلاش ها برای رفع چالش‌های مالی که به دلیل شرایط اقتصادی کشور و نیز تحریم ها روز به روز بیشتر می شد علاوه بر اقدامات صورت گرفته اقدام به تاسیس واحد مدیریت سرمایه گذاری در شرکت مترو تهران کردیم تا بدین صورت بتوانیم با استفاده از مدل های مختلف تامین مالی و سرمایه گذاری منابع مورد نیاز برای توسعه خطوط قدیمی و نیز ساخت خطوط جدید را تامین کنیم.
بدون شک تلاش شرکت مترو برای دستیابی به درآمد پایدار موضوعی که نه تنها در سرعت توسعه و تکمیل خطوط اثرگذار است بلکه دست شرکت مترو را برای توسعه خدمات خود در حوزه مناسب سازی ایستگاه ها، تامین ایمنی خطوط و افزایش پست های برق باز می گذارد مواردی که بدون شک در کاهش سرفاصله حرکتی قطارها و بهبود خدمات رسانی به شهروندان نیز موثر است.
بر کسی پوشیده نیست یکی از مهم ترین دلايل کاهش سرفاصله حرکتی خطوط تامین ناوگان است.در همین راستا یکی از اقدامات دیگری که شرکت مترو در سال گذشته انجام داد و به دلیل تشدید بحران اقتصادی ناشی از ویروس کرونا و تحریم ها باید آن را ادامه دهد کاهش وابستگی خارجی در حوزه تجهیزات از جمله ناوگان است. به همین دلیل برنامه‌ریزی‌ها برای تاسیس یک شرکت که بتواند در حوزه تامین تجهیزات با رویکرد داخلی فعالیت کند، ایجاد کارگروه بومی سازی با هدف شناسایی، بررسی و تشویق توان داخلی در ساخت تجهیزات گسترده مورد نیاز مترو، همکاری با معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری برای جمع آوري مجموعه اي موثر از افراد يا شركت هاي طراح و سازنده ناوگان و انعقاد قرارداد ساخت یک رام قطار ملی برای اولین مرتبه در کشور از جمله این تلاش ها است.
امام با تایید بر این موضوع عنوان می‌کند: در حال حاضر بالغ بر۳۰ درصد از طراحی ها برای ساخت واگن ملی انجام شده و پیش بینی می شود با اتمام این طرح توان تولید داخل در ساخت ناوگان از ۲۷ درصد فعلی به ۸۵ درصد افزایش یابد.
گویا با تجربیات سال گذشته شرکت مترو و تلاشی که با اجرای طرح جامع بهبود عملکرد برای تدوین استراتژی شرکت و اصلاح ساختار انجام داد این شرکت اکنون آماده است تا با بازنگری برنامه ریزی ها و پیشبرد امور با نگاهی به چالش‌های مالی در کشور توسعه خطوط مترو را همانند سال گذشته ادامه دهد.
اما این که بازنگری سیاست ها، تغییر روند برنامه ریزی و تغییرات ساختاری عظیمی که قرار است در سال جاری در این شرکت رخ دهد، می تواند از شرکت هلدینگ مترو در پایان سال ۹۹ مجموعه ای مستقل با درآمد پایدار بسازد یا خیر موضوعی که با گذشت زمان می توان شاهد آن بود.